 |
รู้หรือไม่? ทะเลทรายซาฮาร่า เคยเขียวชอุ่ม เมื่อกว่า 6,000 ปีที่แล้ว
ถ้าพูดถึงทะเลทรายที่กว้างใหญ่ไพศาลที่สุดบนโลกนี้ หลายๆ คนคงเคยได้ยินชื่อทะเลทรายซาฮาร่า ซึ่งถือว่าเป็นทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก โดยกินพื้นที่กว่า 9 ล้านตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 1 ใน 3 ของทวีปแอฟริกา
 |
แต่สิ่งที่หลายคนอาจยังไม่เคยรู้คือ มนุษย์เราเคยอยู่อาศัยอยู่บนพื้นที่ทะเลทรายซาฮาร่า ที่ในอดีตเคยเขียวชอุ่มและอุดมสมบูรณ์ อยู่ใน ‘ยุคเปียก’ หรือเมื่อประมาณ 8,000 ที่ผ่านมา
 |
จากการวิเคราะห์ตะกอนที่ทับถมกันโดยทีมนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแอริโซนาพบว่า มีร่องรอยของปริมาณน้ำฝนในซาฮาร่าเมื่อประมาณ 6,000 ปีก่อน ซึ่งนักวิจัยระบุว่า รูปแบบของสภาพอากาศในช่วงนั้นได้ทำให้เกิด “ซาฮาร่าสีเขียว”
 |
จาก 5,000 ถึง 11,000 ปีก่อน และมีปริมาณน้ำฝนมากกว่าปัจจุบันถึง 10 เท่า
นั่นหมายความว่า นอกจากมนุษย์แล้ว ซาฮาร่าในอดีตคือพื้นที่เขียวชอุ่ม มีป่าไม้ แม่น้ำ พืชพันธุ์มากมาย และเต็มไปด้วยสัตว์ป่านานาชนิด
 |
“มันชุ่มฉ่ำกว่าตอนนี้ถึง 10 เท่า” เจสสิกา เทียร์นีย์ หนึ่งในทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยแอริโซนากล่าว “ปริมาณน้ำฝนประจำปีตอนนี้อยู่ระหว่าง 4 นิ้ว จนถึงน้อยกว่า 1 นิ้ว”
 |
แม้ว่าการวิจัยอื่นๆ จะมีการระบุเอาไว้แล้วว่า
ซาฮาร่าสีเขียวมีอยู่จริง เจสสิกาและทีมงานของเธอก็ยังคงทำการรวบรวมและบันทึกข้อมูลปริมาณน้ำฝนที่เกิดขึ้นในภูมิภาคนี้ในช่วง 25,000 ปีที่ผ่านมา
สิ่งที่น่าสนใจอื่นๆ ก็คือมีหลักฐานทางโบราณคดี แสดงให้เห็นว่า มนุษย์เคยอาศัยอยู่ที่นี่ในระหว่างยุคเปียก ก่อนที่จะค่อยๆ ย้ายถิ่นฐานออกไปเมื่อประมาณ 8,000 ปีก่อน
ซาฮาร่าสีเขียวมีอยู่จริง เจสสิกาและทีมงานของเธอก็ยังคงทำการรวบรวมและบันทึกข้อมูลปริมาณน้ำฝนที่เกิดขึ้นในภูมิภาคนี้ในช่วง 25,000 ปีที่ผ่านมา
สิ่งที่น่าสนใจอื่นๆ ก็คือมีหลักฐานทางโบราณคดี แสดงให้เห็นว่า มนุษย์เคยอาศัยอยู่ที่นี่ในระหว่างยุคเปียก ก่อนที่จะค่อยๆ ย้ายถิ่นฐานออกไปเมื่อประมาณ 8,000 ปีก่อน
 |
และนั่นเป็นจุดเริ่มต้นของ ‘ยุคแห้ง’ ที่ค่อยๆ เกิดขึ้นในอีกหลายพันปีต่อมา ถึงแม้ว่ามนุษย์จะกลับมาหลังจากยุคแห้งในช่วงเวลาที่แตกต่างกัน แต่การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศทำให้ที่นี่ค่อยๆ แห้งแล้งขึ้นเรื่อยๆ จนกลายเป็นทะเลทรายที่ร้อนระอุในที่สุด
 |
ในพื้นที่โกเบโร ในประเทศไนเจอร์
มีการขุดค้นพบโครงกระดูกที่มีอายุราว 6,000 ปี โดยมีชิ้นส่วนของนิ้วกลางอยู่ในปาก โดยพื้นที่แหงนี้ มีอุณหภูมิเฉลี่ยราว 49 องศาในตอนกลางวัน ซึ่งแตกต่างจากซาฮาร่าสีเขียวในอดีตมากมายจริงๆ
 |
ทหารชาวไนเจอร์คอยดูแลทีมนักโบราณคดี ที่เข้ามาขุดค้นโครงกระดูก โดยมีการพบโครงกระดูกกว่า 250 ชิ้น และรวมไปถึง หม้อ เครื่องประดับ อาวุธ และเครื่องมืออื่นๆ อีกมากมาย
 |
ภาพแกะสลักรูปยีราฟบนก้อนหินที่มีอายุกว่า 8,000 ปีนี้ ถูกพบที่เมืองดาบูส์ โดยเป็นหนึ่งในภาพแกะสลักที่ดีที่สุดของโลกอีกด้วย
 |
นอกจากนั้น จากการตรวจสอบร่องรอยความเสียหายของมหาสฟิงซ์แห่งกิซ่า นักวิจัยและนักธรณีวิทยาหลายคนเชื่อว่า มันถูกสร้างขึ้นมาหลายพันปีก่อนที่จะเกิดความแห้งแล้งขึ้นด้วย
