กะถินแดง

♢กะถินแดง

กะถินแดงหรือแฉลบแดงเป็นพืชที่อยู่ในวงศ์ Leguminosae (วงศ์ย่อย Mimosoideae) มีชื่อพฤกษศาสตร์ว่า Acacia leucophloea (Roxb.) Willd. เรียก พญาไม้ (กาญจนบุรี) ก็มี พบขึ้นประปรายในป่าทุ่งและป่าเบญจพรรณแล้งทั่วไป ยกเว้นภาคใต้ เป็นพืชที่ชอบแสงสว่าง ขึ้นได้บนพื้นที่เสื่อมโทรมและทนทานต่อความแห้งแล้งได้ดี

♤ต้นกะถินแดงเป็นไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูงได้ถึง ๑๒ เมตร เรือนยอดแบนแผ่กว้างคล้ายร่ม เปลือกเรียบ สีเขียวอ่อน มีประด่างกระจายอยู่ทั่วไป ตามผิวอาจพบตกสะเก็ดเป็นแผ่นบางๆ ไม่เป็นระเบียบ เมื่อลำต้นมีอายุมากขึ้นเปลือกมักจะขรุขระและมีสีเข้มขึ้น ตามโคนกิ่งมีหนามแหลมกระจัดกระจาย 

♤ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก ๒ ชั้น มีขนละเอียดคลุมบางๆ ก้านใบประกอบสั้นมาก รอยต่อระหว่างปลายก้านใบประกอบกับช่อใบคู่ล่างสุดมีตุ่มหูดปรากฏชัดเจน ใบประกอบแต่ละใบมีช่อใบ ๕-๑๒ คู่ แต่ละช่อใบมีใบย่อย ๑๕-๓๐ คู่ ใบย่อยเล็กมาก คล้ายรูเข็ม ไม่มีก้านใบ ใบย่อยแต่ละคู่ขึ้นชิดซ้อนกัน ปลายใบแหลมเป็นติ่งสั้นๆ ฐานใบค่อนข้างเบี้ยว 

♤ดอกมีขนาดเล็กมาก เป็นช่อกลมเล็ก สีขาวอมเหลือง ไม่มีก้านดอก มีจำนวนมากอยู่บนช่อใหญ่ที่แตกแขนงออกมาตามปลายกิ่ง มีขนละเอียดสีขาวอมเหลืองปกคลุมทั่วไป กลีบเลี้ยงติดกันแบบรูปแตร กลีบดอกติดกัน ปลายกลีบยื่นออกมาเหนือกลีบเลี้ยง เกสรตัวผู้อื่นออกมาเหนือส่วนอื่นๆ ของกลีบดอก 

ฝักกะถินแดง

♤ติดผลยาก ตัวฝักโค้งเล็กน้อย ปลายฝักมนหรือมีติ่งสั้นๆ มีขนละเอียดสีน้ำตาลเหลืองปกคลุมหนาแน่น ฝักแก่จะแตกออกตามตะเข็บด้านข้าง เมล็ดรูปไข่ แบน สีน้ำตาลคล้ำ เป็นมัน มี ๙-๒๐ เมล็ดตำราสรรพคุณยาโบราณว่าเปลือกต้นมีรสฝาด เป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องร่วง ท้องเสียชาวบ้านบางถิ่นใช้น้ำฝาดสีแดงปนน้ำตาลจากเปลือกต้นเป็นสีย้อม เช่น ใช้ย้อมหนัง ผ้า แห

เนื้อไม้มีสีน้ำตาลปนแดงถึงสีอิฐ ค่อนข้างแข็ง แน่น เสี้ยนสนมักมีเส้นสีอ่อนและสีแก่กว่าสีพื้นสลับ ขัดเขาได้ดี ใช้ทำเครื่องมือเครื่องใช้ ทำเครื่องเรือน ใช้ทำพื้นเรือน ใช้กั้นบ่อน้ำ ร่องน้ำ และกังหัน

ขอบชะนางแดง

ขอบชะนางแดง

■ขอบชะนางแดง

ขอบชะนาง มีอยู่ ๒ ชนิด คือ “ขอบชะนางขาว”
และ “ขอบชะนางแดง” ซึ่งได้จากพืชสมุนไพรในวงศ์ Urticaceae ๒ ชนิดคือ ชนิดที่มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า Pouzolzia zeylanica Benn.
ชอบชะนางขาว2222(Pouzolzia indica Gaud.) และ Pouzolzia pentandra Benn. มีชื่อเรียกอื่นๆ เช่น เปลือกมืนดิน (แม่ฮ่องสอน) หญ้าหนอนตาย(พายัพ) หญ้ามูกมาย(ลพบุรี สระบุรี)

พืชทั้งสองชนิดนี้ต้นจะตั้งตรงและเป็นพืชขนาดเล็ก เมื่อโตขึ้นต้นจะเลื้อยทอดยาวไปตามผิวดิน ลักษณะใบเป็นแบบใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามกัน ใบรูปไข่กว้าง ๑-๑.๕ ซม. ยาว ๒-๓ ซม. สีเขียวอ่อน ส่วนใบขอบชะนางแดง

♤ใบเป็นแบบรูปหอก กว้าง ๑.๕-๒.๕ ซม. ยาว ๕-๘ ซม. มีสีเขียวแกมน้ำตาลบริเวณหลังใบ และมีสีม่วงแดงที่ท้องใบ
♤ดอกเป็นดอกช่อและออกเป็นกระจุกที่บริเวณซอกใบ เป็นดอกแยกเพศอยู่บนต้นเดียวกัน ส่วนขอบชะนางขาวมีดอกย่อยเป็นสีขาวนวล ขอบชะนางแดงมีดอกย่อยเป็นสีแดง ผลเป็นลักษณะผลแห้งและไม่แตกขอบชะนางแดง2222

♤ตามตำราของสรรพคุณยาไทยโบราณว่า ต้น ใบ และ
ดอกมีรสเบื่อเมา น้ำต้มต้นขอบชะนางเป็นยาฆ่าหนอนและแมลงได้ดี เมื่อหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ใส่ในน้ำหล่อปากไหปลาร้าที่มีหนอนก็จะทำให้หนอนตายหมด

แพทย์โบราณได้ใช้ขอบชะนางปรุงเป็นยาขับประจำเดือนและขับระดูขาว แก้หนองใน แก้น้ำเหลืองเสีย แก้เม็ดผื่นคันตามตัว ขับปัสสาวะ ใบตำพอกฝี เพื่อขจัดหนอง แก้ปวดบวม แก้อักเสบ โดยใช้ต้นขอบชะนางทั้งสองชนิดรวมกัน เรียกว่า ขอบชะนางทั้งสอง

พลับพลึงธาร ที่ใกล้สูญพันธุ์

พลับพลึงธาร

♡พลับพลึงธาร ผืนสุดท้ายของไทยใกล้สูญพันธุ์

ประเด็นเล็กๆ ที่กลุ่มคนรักธรรมชาติยังคงติดตามความคืบหน้า กรณี พลับพลึงธาร หรือ หอมน้ำ แห่งเดียวในโลก บริเวณคลองนาคา จ.ระนอง ติดต่อกับ จ.พังงา ซึ่งปัจจุบันถูกรุกล้ำและทำลาย ใกล้สูญพันธุ์ในกลุ่มพืชน้ำชนิดนี้พลับพลึงธาร เป็นสถานที่ท่องเที่ยวชื่อดังของ จ.ระนอง ตั้งอยู่บริเวณคลองนาคา อ.สุขสำราญ โดยปกติช่วงเดือนตุลาคม-ธันวาคม พลับพลึงธารจะเบ่งบานออกดอกสวยงาม และจะมีการจัดเทศกาลล่องแพพลับพลึงธารเป็นประจำทุกปี แต่เพราะปัญหาดังกล่าว ทำให้ในปีนี้ทางจังหวัดต้องสั่งยกเลิกกิจกรรมไปแล้วในที่สุด

♡สำหรับประเด็นปัญหาดังกล่าว กลุ่มคนรักธรรมชาติในไทย ต่างแสดงความเป็นห่วงปัญหาที่เกิดขึ้นกับพลับพลึงธาร จึงได้มีผู้ตั้งกระทู้ประเด็นดังกล่าวในเว็บไซต์พันทิป ผู้ใช้ชื่อ คุณ Kingpai และ คุณ WITH PEN IN HAND เป็นผู้ตั้งกระทู้ดังกล่าว พร้อมกับนำบทความของ คุณโรจนา บุญชูวงศ์ ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวไทยมาเผยแพร่ และนำภาพความเปลี่ยนแปลงที่พลับพลึงธารตลอดระยะเวลา 5 ปี มาเปรียบเทียบกันจนสังเกตเห็นความแตกต่างได้อย่างชัดเจน
ปัญหาที่เกิดขึ้นที่พลับพลึงธารนั้น แหล่งข่าวระบุว่าเกิดขึ้นความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของหน่วยงานบางหน่วย ที่สั่งดำเนินการโครงการขุดลอกลำคลอง ทำให้น้ำเปลี่ยนเส้นทางและรุกล้ำพลับพลับธาร อีกกรณีคือปัญหาการลักลอบเก็บหัวพลับพลึงธารไปขาย จนทำให้ปัจจุบันในปี 2555 อาจจะบอกได้ว่า พลับพลึงธารแทบจะไม่มีหลงเหลืออยู่คลองนาคาอีกแล้ว

♡แม้ว่ายังคงมีการประชุมระดมหารือกันในประเด็นนี้ แต่ผู้นำแต่ละฝ่ายต่างมองกรณีนี้แตกต่างกัน ผู้นำระดับจังหวัดเห็นว่า หิน ดิน ทราย ในคลองนาคาสวยงาม เหมาะนำไปขายต่อ ส่วนผู้นำระดับอำเภอเห็นว่า การขุดลอกคูคลองกับพลับพลึงธารเป็นคน

ละประเด็นไม่เกี่ยวกัน ผู้นำระดับท้องถิ่นมองว่า พลับพลึงธารเป็นเพียงหญ้ารกๆ ไร้ประโยชน์ แต่ชาวบ้านมองว่า พลับพลึงธารเป็นสิ่งควรอนุรักษ์เอาไว้

พลับพลึงธาร เป็นพืชน้ำที่มีความสวยงามและหายากมากที่สุดชนิดหนึ่ง พบได้ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าคลองนาคา เดิมเคยพบอยู่ที่คลองบางปง อ.คุระบุรี แต่ปัจจุบันได้สูญพันธุ์ไปแล้ว ทำให้พลับพลึงธารที่คลองนาคาได้ชื่อว่า เป็นสถานที่เดียวในโลกที่ยังหลงเหลือ หากพืชน้ำพันธุ์นี้หมดไปก็เป็นเรื่องยากที่ทำให้พลับพลึงธารเติบโตได้ขึ้นมาใหม่อีกครั้ง