ไม้ทะเลทรายกับวิธีการจัดสวน

อันเดรส ลินด์สตรอม” ผู้จัดการแผนกรวบรวมพืชสวนพันธุ์ไม้ชาวสวีเดน แห่งสวนนงนุช

ลงมือจัดสวนถาดพันธุ์ไม้ทะเลทรายให้คนรักต้นไม้สไตล์คนเมืองได้ลองหัดทำด้วยตัวเอง

5 ขั้นตอนจัดสวนถาด

1.การเตรียมพื้นที่ในการปลูก

เตรียมพื้นที่ขนาดตามความเหมาะสมโดยไม้ทะเลทรายสามารถปลูกได้ทั้งกลางแจ้งและในร่ม

หากต้องการปลูกลงดินกลางแจ้งควรปรับพื้นที่ให้มีลักษณะเป็นเนิน เนื่องจากมีผลต่อการ

ระบายน้ำลงสู่ที่ราบ เพื่อไม่ให้บริเวณต้นมีความชื้นมากเกินไป หรือหากจะปลูกในกระถาง

ควรเลือกกระถางที่มีลักษณะกว้างแต่ไม่ลึก ก้นกระถางควรมีที่ระบายน้ำและควรเป็นกระถาง

ดินเผา เพราะน้ำสามารถระเหยออกทางด้านข้างได้

ส่วนดินที่ใช้ปลูกต้องเป็นดินทรายในอัตราส่วนดิน 50% ผสมทราย 50% โดยทรายที่ใช้ต้อง

เป็นทรายละเอียดเพราะระบายน้ำได้ดี ซึ่งหาซื้อได้จากร้านจำหน่ายปลาทั่วไป

2.การเตรียมต้นไม้ที่เหมาะสมกับสภาพอากาศและดินของเมืองไทยควรเลือกตะบองเพชรที่มีลักษณะทรงกลมคลุมดิน เช่น พันธุ์โกลเด้น มีรูปทรงกลมใหญ่

มีตุ่มหนามบริเวณปลายยอด มีขนสั้น สีขาวถึงสีเหลืองปกคลุมเพราะทนต่อความชื้นได้ดีกว่าตะบองเพชรที่มีลำต้นสูงที่มักจะชอบสภาพอากาศแล้งจัด

สำหรับตะบองเพชรที่สมบูรณ์แข็งแรง 

สังเกตจากรากที่จะยาวอยู่ในช่วงแตกหน่อเริ่มออกดอกเทคนิคพิเศษคือลำต้นต้องแข็งบีบแล้วไม่นุ่มมือ(แหล่งรวมของไม้ทะเลทรายหลายสายพันธุ์

สามารถไปหาซื้อกันได้ที่ตลาดนัดสวนจตุจักรทุกวันพุธและพฤหัส ราคาก็มีตั้งแต่ 50 บาท ไปจนถึงหลายร้อยบาท ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์และขนาดที่เลือก)

3.การนำต้นไม้ลงดินหลังจากผสมดินและปรับพื้นที่ให้เป็นเนินตามต้องการแล้ว ต้องค่อยๆ นำต้นไม้ออกจาก

กระถางเพาะชำ หากเป็นตะบองเพชรทรงกลม ต้องขุดหลุมให้กว้างกว่าต้นประมาณ 2 เท่า

แต่ไม่ต้องลึก แล้วเอาดินผสมทรายมากลบ ส่วนต้นไม้ทรงสูงขุดหลุมพอประมาณ

เมื่อวางต้นไม้ลงหลุมและกลบดินแล้ว ให้นำหินมาวางรอบลำต้นเพื่อช่วยยึดไม่ให้ลำต้นเอนหรือ

ล้มลง ทั้งนี้การปลูกควรลงต้นไม้ในบริเวณที่เป็นเนิน

เพราะเวลารดน้ำจะได้ระบายลงสู่พื้นราบไม่ขังแฉะ

ตรงโคนต้น

4.เทคนิคการจัดสวนไม้ทะเลทรายการจัดสวนไม้ทะเลทรายไม่มีเทคนิคตายตัว ขึ้นอยู่กับความชอบของผู้จัดสวนเองแต่ควรมีหลักในการให้น้ำหนักกับความสมดุลของพื้นที่เป็นหลัก โดยในการจัดสวนหนึ่งสวน

ต้องเลือกพันธุ์ไม้ที่แตกต่างกัน เช่น พื้นที่ที่จัดได้ 4 ต้น ควรมีทั้งต้นทรงกลม ทรงสูง ไม้ดอก

และไม้ที่มีกิ่งก้าน หรือมีสีสันแซมเข้ามา 

จัดแบบไล่ระดับความสูง

หากเป็นสวนขนาดใหญ่ก็ยังคงใช้แนวทางความหลากหลายของลักษณะและความสูงได้

แต่มีข้อแนะนำเพิ่มเติมว่าควรออกแบบให้ต้นไม้ลักษณะเดียวกันอยู่ในบริเวณเดียวกัน

จะดูสวยงามและลงตัวกว่า

ส่วนการตกแต่งสวนควรเลือกใช้ก้อนหินเป็นหลัก

เพราะนอกจากจะเข้ากันได้กับการจัดสวนประเภทนี้แล้วยังมีข้อดีในเรื่องของการดูดความร้อนช่วยทำให้ดินแห้งเร็ว แก้ปัญหาความชื้นในดินได้

5.การดูแลสวนไม้ทะเลทราย

สิ่งเดียวที่ต้องระวังคือเรื่องของความชื้นการรดน้ำที่เหมาะสมควรเป็นอาทิตย์ละ 1 ครั้งสำหรับสวนที่ไม่อยู่กลางแจ้งแต่ถ้าสวนถาดตั้งในร่มอาจขยับเลื่อนให้ไกลออกไปเป็น 2-3 อาทิตย์ต่อครั้งได้ คำแนะนำคือ

ให้รดน้ำให้ชุ่มไปเลยในแต่ละครั้ง ในส่วนของโรคพืชอื่นๆไม่ค่อยพบในไม้ทะเลทราย

และถือว่าเป็นที่แข็งแรงมากนอกจากนี้ยังมีเคล็ดลับมาฝากเกี่ยวกับเม็ดมะยมดินเผา ซึ่งทำจาก

ดินเหนียวผสมแกลบนำไปเผาไฟใช้รักษาหน้าดินจะช่วยรักษาความชุ่มชื้นและเสริมแร่ธาตุด้วย

เสน่ห์แห่งราชา

กระบองเพชรหรือแคคตัส ถือเป็นราชาแห่งไม้ประดับ ต้นตระกูลแคคตัสเกิดขึ้นในช่วงปลายยุค

เมโซโซอิค และช่วงต้นยุคทอร์เทียรี ซึ่งเป็นยุคที่พืชมีดอกมีการพัฒนาสายพันธุ์มากที่สุด

ผู้อ่านเคยสงสัยเหมือนผู้เขียนหรือไม่ว่าเพราะเหตุใดแคคตัสจึงไม่มีใบ มีแต่หนาม คำตอบก็คือ

เพราะถิ่นกำเนิดของแคคตัสนั่นเอง ด้วยถิ่นกำเนิดในอเมริกาใต้ทำให้ต้องเผชิญกับสภาพอากาศ

ที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา โดยเฉพาะช่วงที่ปริมาณน้ำฝนลดลงและอากาศแห้งแล้งจัด ทั้งหมดนี้

ส่งผลกระทบต่อพืชในอเมริกาใต้ ซึ่งได้รับแสงอาทิตย์โดยตรง จึงต้องปรับตัวให้อยู่รอดภายใต้

อุณหภูมิที่สูงด้วยการเก็บน้ำไว้ที่ลำต้นที่อวบอ้วน

เปลี่ยนใบเป็นหนาม ผิวภายนอกแข็งราวกับฉาบไว้ด้วยขี้ผึ้ง ทั้งนี้ก็เพื่อเก็บกักน้ำไว้นั่นเอง

แคคตัสพบมากในพื้นที่แถบทะเลทรายแต่ก็มีบางประเภทที่อยู่ในเขตป่าร้อนชื้น จากนั้นก็แพร่

พันธุ์ไปยังแหล่งอื่นๆ ส่วนในประเทศไทยไม่มีบันทึกว่านำเข้ามาเมื่อใด แต่น่าจะมากกว่า 30 ปี

แล้ว แคคตัสทุกชนิดไม่มีใบ แต่จะลดรูปใบกลายเป็นหนามหรือขน โดยหนามถือเป็นจุดเด่น

มีทั้งขนแบบอ่อนนุ่ม ขนแหลมแข็ง ขนยาวตรง 

หรือขนที่ปลายงอเป็นตะขอ

สีสันก็หลากหลาย เช่น ขาว เหลือง ส้ม แดง น้ำตาล และดำเสน่ห์ของพันธุ์ไม้ทะเลทรายอยู่ที่ความแปลก ความขลังคือความชุ่มชื้นที่ซ่อนอยู่ภายใต้รูป

ลักษณ์อันแห้งแล้ง มือใหม่หัดจัดถาดทั้งหลาย ลองเริ่มเล่นกับแคคตัสเลี้ยงง่ายจำพวกตระกูล

ตะบองเพชร โป๊ยเซียนหรือลีลาวดีก่อนก็ได้ จากนั้นค่อยขยับขึ้นไปเล่นประเภทไฮไลต์ เช่น

สเตปโซเนียเสียบยอดแหม่มหนามขาว พาซีโพเดียม ยูฟอร์เบีย กัมโพนี เขากวางขาว และ

กลีบมะเฟือง ฯลฯ แคคตัสชื่อประหลาดเหล่านี้ไม่ได้แปลกแต่ชื่อหากมีรูปลักษณ์ที่แปลกตา และรับรองว่าจะสร้างความแปลกใจให้เสมอ

“แคคตัสมีความแปลกและความงามที่อยู่ด้วยกัน

แม้ภายนอกจะดูแห้งแล้งแต่ภายในมีความชุ่มชื้นซ่อนอยู่ ผู้ปลูกสวนถาดและสวนแคคตัส

นอกจากจะได้ชมความแปลกของพันธุ์ไม้ที่แปลกไม่เหมือนใคร หากมองดีๆ ก็จะพบความชุ่มเย็น

ความชุ่มใจเหมือนโอเอซิสกลางทะเลทรายที่จะตอบแทนให้แก่ผู้กระหายน้ำทุกคนได้ดื่มกิน”

ลินด์สตรอม กล่าวทิ้งท้าย

ที่มา โพสต์ทูเดย์